być blisko
  • najpierw kobieta czy znajomy?
    15.06.2011
    15.06.2011
    Szanowni eksperci,
    proszę o pomoc w odmianie nazwisk w bierniku l. mnogiej: Jemioło, Tabin, Olbert, Rozmus, Żero, Kiełbasa, Gurgul. Jaką należy przyjąć kolejność płci na zaproszeniach, jeśli na jednym zaproszeniu zapraszam dwie niespowinowacone ze sobą osoby odmiennej płci i bliżej znam mężczyznę niż kobietę? Czy decydującym kryterium jest zawsze kryterium grzecznościowe (wtedy kobieta), czy też mogę albo wręcz powinienem wpisać najpierw mężczyznę, gdyż jego znam bliżej?
    Pozdrawiam
    Kamil
  • określenia czasu
    2.12.2002
    2.12.2002
    Jak wytłumaczyć dziecku (dziecko ma lat kilkanaście), że określenia czasu: za czterdzieści dwunasta, piędziesiąt po dziesiatej są niepoprawne? W słownikach nie znalazłam żadnych uwag na ten temat. A może to ja nie mam racji i te określenia są poprawne?
    Pozdrawiam.
  • pierwszy lepszy, każdy głupi
    1.06.2005
    1.06.2005
    Witam. Czy wyrażenia pierwszy lepszy i każdy głupi (najczęstsze w mowie potocznej) to z punktu widzenia językoznawców frazeologizmy?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • piesek, biesek
    7.07.2016
    7.07.2016
    Szanowni Państwo,
    co oznaczają słowa (wyrażenie) pieska, bieska użyte w tekście piosenki Agnieszki Osieckiej Na zakręcie („Choć gdybym chciała – bym się urządziła/Już widzę: pieska, bieska, stół./Wystarczy, żebym była miła’’)? Czy wyrażenie to funkcjonuje w mowie potocznej?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • plany działania i Partnerstwo Eurośródziemnomorskie
    26.05.2008
    26.05.2008
    Witam,
    mam problem z korektą testu dotyczącego Unii Europejskiej, gdzie większość członów nazw własnych zostało przetłumaczonych z języka angielskiego i zapisanych wielkimi literami. Np. Plany Działania czy Partnerstwo Eurośródziemnomorskie. Jak prawidłowo je zapisać? Wielkimi czy małymi literami? A może tylko pierwszy wyraz wielką literą? Czy należy dodatkowo je wyróżnić, np. kursywą, cudzysłowem?
    Z góry dziękuję.
  • Siwa czy Śiwa? Gudżarati czy gudźarati?

    3.02.2003
    3.02.2003

    Jak po polsku należy pisać imię jednego z najważniejszych bogów hinduskiego panteonu – Siwa czy Śiwa? Encyklopedia PWN podaje 2 wersje, skłaniając się ku postaci Śiwa, natomiast słownik ortograficzny PWN notuje tylko formę Siwa. Podobne rozbieżności są w przypadku innych wyrazów pochodzących z sanskrytu:

    - język gudżarati (słownik), gudźarati (encyklopedia)

    - ind. opowieści o poprzednich wcieleniach Buddy to wg słownika dżataki, a wg encyklopedii – dźataki

    - słownik notuje wyraz jadżnia, w encyklopedii jednak ma on formę jadźna.

    Jeżeli Encyklopedia PWN akceptuje dość „niepolskie” zbitki dźa, ńa, śi, ća itp, to czemu nie akceptuje ich słownik ortograficzny, zamieniając je na dża, nia, si?

  • słowiańskie nazwy geograficzne i ich odmiana
    20.09.2014
    20.09.2014
    Szanowni Państwo,
    trudność, jaką nieraz sprawia odmiana obcych nazw miejscowych, szczególnie tych rzadko występujących w polszczyźnie, kusi, by pozostawić je nieodmienne. Bardzo proszę o poradę, czy należy odmieniać bałkańskie nazwy, takie jak: Goli Otok, Donji Vakuf, Gornji Vakuf, Vakuf czy Marijin Dvor. Jeśli tak, proszę również o podanie wzorca odmiany. Będę bardzo wdzięczna za pomoc!
    Łączę pozdrowienia
    Joanna
  • Sowa
    7.05.2018
    7.05.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o etymologię słowa sowa.

    Wszystkiego dobrego na święta!
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Szyk okolicznika

    26.01.2023
    26.01.2023

    Dzień dobry,

    Czy poprawne jest zdanie "Płetwal błękitny w ciągu godziny może pokonać dystans do 40 kilometrów"? Chodzi mi o to, czy okolicznik czasu "w ciągu godziny" może znajdować się przed orzeczeniem, czy należy go jednak postawić po orzeczeniu.

    Serdecznie pozdrawiam

  • Transparent
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się nad etymologią słowa transparent, w znaczeniu podawanym przez Słownik języka polskiego PWN ‘tablica lub pas tkaniny z napisem o treści propagandowej lub okolicznościowej’. W żadnym z języków europejskich takie znaczenie się nie pojawia, skąd zatem wzięło się w polszczyźnie?

    Łączę wyrazy szacunku
    Magda Eljaszuk
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego